Onkoplastyka- rozmowa z dr n. med. Sławomirem Cieślą


1. Co oznacza pojęcie onkoplastyka?

Onkoplastyka stanowi nowoczesną dziedzinę chirurgii piersi, której głównym zadaniem jest stosowanie technik chirurgicznych, całkowicie wykluczających lub minimalizujących niekorzystne efekty kosmetyczno- funkcjonalne tradycyjnych operacji onkologicznych.
Innymi słowy jest to zastosowanie u chorych wymagających operacji piersi metod i doświadczeń zaczerpniętych z chirurgii plastycznej.

2. Jakie jest zastosowanie metod chirurgii onkoplastycznej w praktyce?

Zastosowanie technik chirurgii estetycznej w leczeniu chorób nowotworowych piersi w zdecydowany sposób poszerza zakres możliwości postępowania operacyjnego. Można bezpieczniej, z odpowiednimi marginesami usuwać raka i jednocześnie zachować prawidłowy wygląd leczonej piersi. Dotyczy to chorych, u których zastosowano leczenie operacyjne zachowujące pierś (BCT- breast conserving therapy). Radykalne wycięcie chirurgiczne nowotworu, a więc z bezpiecznymi marginesami, jest już powszechnie przyjętym i stosowanym sposobem leczenia zapewniającym skuteczność onkologiczną. Uzyskanie dobrych i bardzo dobrych wyników estetyczno- funkcjonalnych zależy natomiast od zastosowania szerokiego wachlarza metod chirurgii plastycznej. Zatem połączenie skutecznego, profesjonalnego działania onkologicznego z elementami chirurgii plastycznej jest optymalnym postępowaniem operacyjnym.

3. W którym momencie można dokonywać korekty operowanej piersi?

Operacje naprawcze operowanej z powodu nowotworu piersi mogą być przeprowadzone jednoczasowo podczas operacji onkologicznej lub w dowolnym , późniejszym terminie, często po zakończeniu leczenia onkologicznego ( radio lub chemioterapii).
Wypełnienia pooperacyjnych ubytków tkanki, naprawa zniekształceń pooperacyjnych lub występujących po radioterapii, poprawa wyglądu i położenia otoczki i brodawki to najczęstsze powody korekt onkoplastycznych.
Sposób przeprowadzenia korekty, zakres interwencji każdorazowo ustalane są indywidualnie po dokładnym badaniu, rozmowie i wyczerpującej informacji, jaką otrzymuje pacjentka przed podjęciem decyzji o operacji.

4. Co można zaoferować chorym kobietom, u których już wykonano radykalną amputację piersi?

Dużą grupę pacjentek, której skutecznie można poprawić jakość życia stanowią chore po radykalnej amputacji piersi. Dotyczy to jeszcze sporego odsetka leczonych w Polsce kobiet.
Utrata piersi, dla wielu, wiąże się ze znacznym pogorszeniem jakości życia zarówno w sferze psychicznej, społecznej oraz fizycznej. Szeroko znane są badania o negatywnym wpływie utraty piersi na stan psychiczny i zmniejszoną samoocenę. Od kilku lat ukazują się badania potwierdzające negatywny wpływ amputacji piersi na zmiany prawidłowej postawy ciała i co się z tym wiąże dolegliwościami bólowymi kręgosłupa. Dowiedziono, że rekonstrukcja utraconej piersi znacznie poprawia stan fizyczny i często zmniejsza dolegliwości bólowe.

5. W jaki sposób można odtworzyć amputowaną pierś?

Istnieją trzy główne metody całkowitej rekonstrukcji piersi:
1. Z zastosowaniem wyłącznie tkanek własnych:
a/ z podbrzusza TRAM
b/ z grzbietu LD
c/ w postaci wolny transferów tkankowych z zespoleniami mikronaczyniowymi;
2. Z zastosowaniem ekspanderów tkankowych, ekspandero- protez lub implantów
silikonowych piersi;
3. Z zastosowaniem metody łączonej – zarówno wykorzystującej tkanki własne, jak
implanty silikonowe.

Wybór sposobu rekonstrukcji piersi zależy od wielu czynników, między innymi od stanu tkanek po operacji onkologicznej, stanu ogólnego, ewentualnych chorób współistniejących, budowy ciała i oczekiwań pacjentki. Wszystkie te elementy dokładnie muszą być omówione podczas przedoperacyjnych konsultacji.

6. Czy istnieje możliwość poprawy wyglądu piersi nieoperowanej by dopasować ją do leczonej chirurgicznie? Czy istnieje sposób na poprawę wyglądu asymetrycznych piersi?

Częstym problemem po operacjach onkologicznych jest powstanie znacznej dysproporcji pomiędzy obu piersiami w postaci uciążliwej asymetrii.
Rozwiązaniem tego problemu mogą być operacje symetryzujące w postaci redukcji lub podwieszenia zbyt dużych lub obwisłych piersi.
Zdarza się też, że pacjentki po rekonstrukcji piersi z bardzo dobrym rezultatem estetycznym, u których pierś odtworzona ma lepszy kształt i wygląd od naturalnej zgłaszają się do powiększenia piersi zdrowej.

Uwieńczeniem procesu rekonstrukcji piersi jest odtworzenie kompleksu brodawkowo-otoczkowego. Po zakończeniu leczenia operacyjnego nowa pierś ma prawidłowy, piękny kształt, a blizny często są niewielkie i prawie niewidoczne.

Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt, że w każdym przypadku operacji częściowych lub całkowitych rekonstrukcji, operacji powiększenia lub zmniejszenia piersi koniecznym warunkiem jest zachowanie pełnego bezpieczeństwa onkologicznego operowanych chorych.
Decyzje o operacjach naprawczych w przypadku leczenia nowotworów podejmowane są zawsze w oparciu o wielospecjalistyczne konsylia onkologiczne.